Eskimo evleri kardan yapılmış olmasına rağmen nasıl oluyor da içerisi ile dışarısı arasında 45 derecelik sıcaklık farkı olabiliyor?
Peki tamamen kardan yapılan bu evler içindeki insanları nasıl sıcak tutabiliyor? Isıyı eskimo kulübesinin içinde hapsetmek içinSize harika personelin kullanıldığını söylesek, iki kere düşünür müsünüz?
Genellikle televizyonda veya filmlerde karşılaştığımız şey budur. kubbe şeklindeki kar evleri Aslında yaşadığımız evlerden çok da farklı değil. Üstelik içerideki sıcaklığı korumak için de birçok yol denemişler. Bakalım fizik bu durumu açıklayabilecek mi?
Igloolar, soğuk havanın etkili olduğu Arktik bölgelerde sıcak meskenler olarak biliniyor.
Uzaktan bakıldığında bu, dokunduğunuzda kırılacakmış gibi görünüyor. kar yapıları Bir aileyi destekleyecek sıcaklığa sahip olabilir. Ama bu bizim yaptığımız kardan adamlar gibi yapılmış bir ev değil.
Hepimizin bildiği gibi karın yalıtkan bir özelliği vardır. Özellikle Geceleri kar yağdığında ortam daha sessiz oluyor ve hava daha sıcak oluyor. Bu, karın sıcak havayı yalıtmasıyla ilgilidir. Tıpkı bu durumda olduğu gibi eskimo evleri için de aynı mantık geçerlidir.
Eskimo kulübesinin dış duvarları ince buz kristalleriyle kaplıdır ve bu kristaller dışarıdaki soğuğun içeriye sızmasını engeller.
İçerideki sıcak hava, karın boşluğundaki hava boşluklarında sıkışıp kalır ve bu boşluklar ısıyı içeride tutarak iç mekanın sıcak kalmasını sağlar. Bu sıcaklığın korunmasında içerideki insan sayısının ve hayvan derilerinin de çok önemli olduğu unutulmamalıdır.
“Peki şekli neden bir evinki gibi kare değil?” Düşünebilirsin. Kubbe şeklindeki tasarımın arkasında sıcaklık faktörü yatıyor. Bu form rüzgarın etkilerini en aza indirerek içerideki sıcaklığın korunmasına yardımcı olur.
Peki içeri girip çıktığınızda içerideki hava dışarıya, dışarıdaki hava içeriye girmiyor mu?
Hayır, gitmiyor. İçin Eskimo kulübesinin girişi tek noktadan sağlanır, Ne soğuk hava içeri girebiliyor, ne de içerideki sıcak hava dışarı çıkabiliyor. Kafanız karışmasın çünkü konutlarımızda giriş kapısı ile giriş kapısı aynı konumda değildir.
Yer altından kazılarak tünel yapılıyorGiriş çıkışlar buradan sağlanırken aynı zamanda evin içindeki sıcaklık değeri de korunuyor.
Bunu kanepede uzanırken bizi sıcak tutan küçük bir battaniyeye benzetebiliriz. Çünkü sıcak havayı hapseder ve bizi üşütmez.
İglolar da benzer bir mantıkla çalışır; Duvarları, içindeki sıcaklığı korumak için vücut ısısını hapsederek buharlaşmayı önler. Sıkıştırılmış kar kullanılarak yapıldığından kompakttır ve Sertleşen kar yüksek derecede ısı yalıtımı sağlar.Bunun nedeni karın, çoğunluğu yarı donmuş su ve %95’i sıkışmış havadan oluşan küçük buz kristallerinden oluşmasıdır.
Bu hava konveksiyon yoluyla ısı kaybını önler. Vücuttan çıkan ısı, iglo içindeki havayla etkileşime girer. İç ortamın sıcaklığını korur.
Soğuk hava sıcak havadan daha ağırdır.
Bu yüzden soğuk hava iglonun dibine Yerleştikçe sıcak hava yukarıya doğru hareket eder. Bu ısı kaybını en aza indirir. Düzgün inşa edilmiş bir iglo, vücut ısısını kullanarak iç ve dış kısım arasında yaklaşık 40°C’lik bir sıcaklık farkı yaratabilir.
Bildiğimiz şekliyle kubbe ama aslında katener eğrisi olan formunun öneminden bahsetmeyi de unutmamak lazım.
bu özel katener eğrisi tersine çevrildiğinde değerli avantajlar sağlar. Kendi yükünü etkin bir şekilde taşıyabildiği gibi, en az malzeme kullanarak mükemmel stabilite sağlar. Sıcaklığın korunmasına doğrudan bir etkisi olmasa da kardan yapılmış bir eskimo kulübesinin sağlam bir şekilde ayakta kalmasını sağlayan şey bu özel formdur.
Gördüğünüz gibi sinemalarda hep karşımıza çıkanlar bunlar. Eskimoların bu sıcak meskenleri,Tıpkı yaşadığımız gibi bir konut formundan başka bir şey değil. Onu ev yapan en değerli özellikler, ustaca tasarlanmış mimarisi ve fizik kurallarının akılcı kullanımıdır.
Karla ilgili diğer içeriğimiz:
